Storytelling in de klas

Van 17 tot en met 22 april kan je in Alden Biesen terecht voor het International Storytelling Festival. Honderden leerlingen uit het secundair en volwassenenonderwijs genieten van voorstellingen van storytellers uit heel Europa. Misschien breng jij het festival ook een bezoek, al dan niet met je leerlingen, en raak je begeesterd. Hoe mooi zou het zijn om storytelling toe te passen in het leslokaal, al was het maar een beetje? Dat kan!

Begin eenvoudig, begin bij jezelf

Iedereen kan verhalen vertellen. Begin eenvoudig: met vertellen over je eigen leven. In vier stappen maak je van een kleine gebeurtenis een groots verhaal, waarin jijzelf de hoofdrol speelt. Dat kan iedereen: jij zelf maar je leerlingen ook. Blaas je onderwijs nieuw leven in en vertel verhalen over alledaagse gebeurtenissen.

Heel gewoon is juist interessant

Je hoeft niet groots en meeslepend te leven om een goed verhaal te kunnen vertellen. Alledaagse situaties, vooral die waar er iets fout gaat, kunnen interessante verhalen opleveren. Ze zijn herkenbaar voor iedereen en je leert hoe je kunt omgaan met tegenslagen. Dat is goed voor je zelfvertrouwen en door het delen van persoonlijke verhalen leer je anderen beter kennen. Natuurlijk geef je als leerkracht het goede voorbeeld en vertel je ook wat jij hebt meegemaakt.

Verhalen in plaats van feiten

Wie een probleem heeft, wil dit oplossen. Hoe pak je het aan? Loopt het uiteindelijk goed af? Door een probleem ontstaat er een echt verhaal, met jezelf in de hoofdrol. Dat is veel spannender om naar te luisteren dan theoretische uitleg of een opsomming van feiten. Bovendien: door de context en emotionele betrokkenheid onthouden leerlingen het ook nog beter!

Thema kiezen

Kies een gespreksthema naar aanleiding van een actuele gebeurtenis, een les die je geeft of een boek dat je hebt voorgelezen. Beschrijf zo concreet mogelijk een bepaald probleem dat hierbij aansluit. Houd het klein en alledaags, bijvoorbeeld:

· Wanneer was jij helemaal alleen?

· Heb je wel eens gelogen voor je bestwil?

· Waarvoor had jij heel dringend geld nodig? Hoe kreeg je het?

· Maakte jij ooit iets kapot dat niet van jou was?

In vier stappen naar de ontknoping

Vertel de gebeurtenis in vier stappen:

1. Vertel wanneer het gebeurde en beschrijf de situatie. Waar was je, hoe zag het daar uit en wie waren er bij je?

2. Er gebeurde iets waardoor je in actie moest komen. Er was een probleem of je wilde iets. Wat was dat en hoe voelde je je toen?

3. In het vervolg van het verhaal vertel je wat je deed om het ontstane probleem op te lossen. Vertel zo gedetailleerd mogelijk! Beschrijf stap voor stap wat je deed en hoe voorwerpen of mensen in je verhaal er uitzagen.

4. Tot slot laat je weten hoe het afliep: kwam alles op zijn pootjes terecht of toch niet? Heb je een les geleerd voor als je nog een keer in zo’n situatie komt?

Tot slot: 3 tips

Tip 1: Laat leerlingen hun verhaal met tekeningen voorbereiden. Dit helpt om meer beeldend te vertellen. Vouw daarvoor een A4 in vier vakken en nummer ze van 1 tot 4. In ieder vak teken je wat er bij die stap van het verhaal hoort. Vertel het verhaal daarna met behulp van de tekeningen aan een klasgenoot.

Tip 2: Wil je er een stelopdracht van maken? Laat leerlingen hun verhaal dan eerst, liefst staand, vertellen en daarna pas opschrijven. Al sprekend komen woorden en formuleringen meestal gemakkelijker en vloeiender dan wanneer je zit na te denken op een stoel.

Tip 3: Wil je meer leren over het vertellen van verhalen? In de vierdaagse Basiscursus Verhalen vertellen van de Vertelacademie leer je hoe je een bestaand (fictie) verhaal beeldend vertelt. De cursus wordt meermaals per jaar gegeven, onder andere parallel aan het Storytelling Festival in april.

Dit artikel werd geschreven door Melanie Plag. Zij is verhalenverteller en docent bij de Vertelacademie: www.vertelacademie.nl